Toledo - Crémenes
Dit jaar met fotovrienden weer voor een 10-daagse fototrip naar Spanje geweest. Belangrijkste hoofddoel van deze trip was het fotograferen van de grijze wouw, grote trap mongoose en otter tenminste als het allemaal gaat lukken. Voor deze trip hebben we ook een aantal andere hutten geboekt voor de keizerarend, steenarend, wild cat, zwarte specht, bijeneter, kites en nog meer wat voor de hutten verschijnt.
De trip is gestart in Madrid en vanaf daar een 2,5 durende autorit naar Toledo waar we diverse hutten hadden afgehuurd voor de grote trap, grijze wouw, bijeneter, kiekendief. kites en keizerarend. Ook wilde we nog een uitstapje maken voor het zoeken naar de dwergooruil, Na zes nachten zijn we voor een 4 daags verblijf, 4 uur doorgereden naar Crémenes voor de steenarend, mongoose, wildcat, zwarte specht, otter en nog meer.
Hutverhuurders
Hutperiode
16 april - 25 april 2025

Locaties

Toledo
In de buurt van Toledo hadden we een leuk hotelletje geboekt. Vanaf dit hotel was het ongeveer een half uur rijden met de eigen auto naar het meeting point waar vandaan we verder met de auto van de verhuurder naar de hutten werden gebracht. Houdt er rekening mee dat de hutdeur letterlijk wordt dichtgeschroefd. Dit doet hij om te voorkomen dat mensen de hut uitgaan en verstoring veroorzaken. Geen paniek want in levensbedreigende situaties kun je gewoon de deur intrappen of soms ook gewoon de hut optillen. Het zijn gelukkig geen kluisdeuren 🤣Ik ben er nu wel aan gewend omdat ik vaker bij Hides de Calera hutten boek maar ik moest er in het begin zeker even aan wennen. De hutten zijn sober en eenvoudig en qua comfort zeker niet te vergelijken met de hutten in Nederland of België. Daarnaast is de huthuur per persoon en niet per hut zoals in Nederland en België het geval is.
De hutten bevinden zich op mooie locaties waarbij de heide in volle bloei staat. Met de mooie zonsopgang of zonsondergang kun je mooie foto’s maken. De meeste (roof)vogels of dieren worden gelokt met prooidieren of ander lokvoer behalve bijeneters, scharrelaars en de grijze wouw die ik helaas gemist heb 😢
Crémenes
De hutten van Wild watching zijn niet heel anders dan van Hides de Calera. De hutdeuren worden hier niet dichtgeschroefd maar voor alle hutten geldt dat je de hut niet uit mag gaan. Ook hier hadden we een leuk hotel geboekt waarbij het ongeveer 20 minuten rijden was naar het meeting point.
Hutbezoeken

Dit jaar hadden we 9 fotohutten geboekt verdeeld over Toldedo en Crémenes. Hoog op lijstje stonden de grijze wouw en grote trap. De grote trap hebben we mooi kunnen fotograferen alleen de grijze wouw liet het een dag voordat wij de hut in zouden gaan om nog onbekende reden afweten. Heel erg jammer want ik had mij er echt op verheugd maar het is helaas niet anders. Ook het fotograferen van de otter was helaas niet gelukt. We hebben daar in de namiddag tot een uur of één 's nachts in een hut gezeten maar helaas geen otter.
Mogelijk kwam dat doordat er zich al teveel voedsel in het water bevond zodat ze geen trek meer hadden om de kant op te komen waar de de hutverhuurder vooraf wat vis had klaargelegd. Beste periode met bijna 100% garantie is daarom de periode januari tot en met maart als het water dan nog voedselarm is. Daarna worden de kansen fifty-fifty. Vrienden van ons hadden meer gelukt want zij hebben de otters de avond ervoor prima kunnen fotograferen. Voor de rest hebben we alles kunnen fotograferen waarvoor we gekomen waren met als toetje op de taart de dwergooruil.









Grote trap, bruine kiekendief, grauwe gors, bijeneter
Vandaag heel erg vroeg opgestaan om naar een Fotohut voor de grote trap te gaan. Je komt dus in het donker aan en je verlaat de hut ook weer in het donker. Het is dus een echt een heel erg lange zit in de hut. Ik ben nog nooit zo blij geweest dat ik de hut uit mocht. Dit alles om de grote trap zo min mogelijk te verstoren.
De hut is eenvoudig en klein van opzet en zo’n 1x1 meter en ongeveer 1.80 hoog. Het zijn eenpersoons hutten en liggen verdeeld over het veld met een onderlinge afstand van ongeveer 100 mtr. Je moet je eigen statief met schommelkop meenemen. De ruimte in de hut is zeer beperkt en het is daarom verstandig om alleen je lens, camera, statief en schommelkop mee te nemen. Ruimte voor grote fototassen is er nauwelijks en helemaal als je door de verschillende luikjes naar buiten moet kijken waarbij je soms even moet gaan staan. Vanuit de hut kun je van alle kanten door luikjes kijken om de trappen te volgen. Je kijkt niet door spiegelglas maar rechtstreeks door een stuk gaas naar buiten. Ook je telelens zal je door dit venster moeten steken om foto’s te nemen.
Advies is om de trappen eerst binnen het bereik van je telelens te laten komen en dan pas je lens door het luikje steken. Doe dit voorzichtig anders gaan de trappen nog verder weg staan van de hut. De hutten zijn gelegen in een bergachtig gebied ter hoogte van Calera y Chozas in Toledo. Vanuit het meeting point is het ongeveer 10 minuten lopen naar de locatie. Je zit ongeveer van 06:00 ‘s ochtends tot 10:00 ‘s avonds in de hut. Een erg lange zit in zo’n klein hutje. Dit alles ter voorkoming van verstoringen voor de grote trappen. Pas als de laatste trap is verdwenen zal de hutverhuurder je pas ophalen. Vanaf de auto tot de 1ste hut is het ongeveer 500 meter lopen en tot de volgende hutten zo’n 100 meter.
De afstand vanaf de hut tot de grote trap is veelal wel groot. Je moet echt het geduld opbrengen om de trap wat dichterbij te laten komen om daarna een foto te maken. Eerder afdrukken kan ertoe leiden dat de trap nog verderaf in het veld gaat staan. Op een gegeven moment kwamen de trappen langzaam dichterbij waarbij er eentje flink aan het baltsen was naar het vrouwtje toe die er overigens niet of nauwelijks aandacht aan besteedde. Echt een heel mooi schouwspel een baltsende grote trap met al zijn verenpracht die zich van al z’n mooie kanten liet zien. Op een gegeven moment zijn ze er klaar mee, lopen nog wat te grazen en duiken daarna het gras in.
Naast trappen heb ik ook nog andere vogels voorbij zien komen zoals de bruine kiekendief, klapekster, bijeneter en grauwe gors.
Vandaag zou 1 van ons vieren naar de hut van de grijze wouw gaan maar helaas was de grijze wouw een dag eerder niet gesignaleerd. Waarschijnlijk doordat zij verstoord zijn door iets en ergens op een andere tak zijn gaan zitten. Dikke pech dus ..

Zwarte en rode wouwen, Blauwe eksters
Vandaag stond eigenlijk de hut van de grijze wouw gepland. Een vogel die al heel lang op mijn bucket lijstje staat. Helaas was de vogel niet komen opdraven en zijn we als alternatief naar de kite hide geweest op een mooie locatie.
Voor de kites zijn 2x2 persoons hutten aanwezig. De hutten zijn sober en eenvoudig en je fotografeert door glas. Je hoeft ook hier alleen je schommelkop en grondstatief mee te nemen. Als je geen grondstatief hebt meegenomen dan heeft José er altijd wel een eentje. Zoals bij de meeste settings was ook hier de heide in volle bloei en dus goed voor foto’s.
Zoals bij de meeste hutten het geval was stond ook hier de paarse lavendel en gele brem in volle bloei. Een prachtig decor als achtergrond voor het maken van mooie vlucht foto’s van vechtende kites en een paartje blauwe eksters. We zaten nog maar net in de hut of de eerste wouwen scheerden al over de hut. Dat blijft zo ongeveer voor een uur totdat het lokvoer opgegeten is en de kites zich steeds meer terugtrekken in de nabij gelegen bomen. Naast de zwarte wouwen waren ook nog rode wouwen aanwezig. Een mooi schouwspel om te zien maar doordat ze zo beweeglijk zijn en nauwelijks op de grond landen is het best wel lastig om goede vlucht foto’s te maken. Gelukkig zaten er nog een aantal acceptabele foto’s tussen.

Dwergkonijn, Dwergarend (booted eagle)
Bij deze hut was vreemd genoeg de hele ochtend geen steenuil te zien. Wellicht was er een roofvogel in de buurt of zo. Wel liet een dwergkonijn zich regelmatig zien maar dat was dan ook alles. Een aantal jaren terug was ik ook in deze hut en had toen het geluk zowel de steenuil als de hop te zien. Helaas was dat nu niet het geval.

Bijeneters, Grauwe gors, koereiger
De bee eater hide heb ik een aantal jaren terug al eerder bezocht en heb toen ook leuke foto’s kunnen maken maar het verveeld nooit en blijft toch iedere keer leuk om die ijverige bijeneters te fotograferen. Vooral als koppeltje maar ook als ze op een tak landen kun je mooie vluchtfoto’s maken.
De hutten zijn eenvoudig maar goed genoeg om het een middag uit te houden. Ook hier wordt de hut weer dichtgeschroefd ter voorkoming van verstoringen. Er is geen spiegelglas maar je fotografeert door een lensopening. Je moet je eigen statief en schommelkop meenemen. Wat wel hinderlijk was dat het lastig was om door het camouflagenet te kijken. Hierdoor kon je niet echt op tijd de bijeneters zien en was ik vaak te laat voor een goede vluchtfoto. Beter zou een strook glas boven de lensopening zijn zodat je in ieder geval naar buiten kan kijken en beter kan inschatten wanneer de bijeneters gaan landen of wegvliegen.

Imperial eagle, zwarte en rode wouw, Bruine kiekendief, ekster
De steppe hide viel mij best wel tegen. Het licht viel verkeerd en was best wel lastig om goede foto’s te schieten. Wel lieten zich 2 keizerarenden zich redelijk vanuit een boom fotograferen maar ook hier was veel slagschaduw wat niet ten goede kwam aan de foto’s. Daarnaast lieten ook de bruine kiekendief en diverse wouwen zich zien.

Dwergooruil
Vandaag in de avonduren op zoek gegaan naar de dwergooruil. Van de hutverhuurder hadden wij de locatie doorgekregen waar het uiltje ongeveer gevonden kon worden. Vol goede moed zijn we er heen gereden in de hoop het o zo gewilde uiltje vanuit de auto te kunnen fotograferen.
Op de locatie hebben we meer dan een uur gewacht maar zonder resultaat totdat we bijna de moed hadden opgeven en eigenlijk al huiswaarts wilde gaan toen het uiltje vanuit het niets op een hek sprong. Op dat moment was het donker en miezerde het, een hele opgave dus om alsnog een fatsoenlijke foto te maken. Ik heb een hele riks foto’s gemaakt in de hoop dat er een paar goede foto’s tussen zaten. Eenmaal terug in het hotel bleken er gelukkig een aantal enigszins redelijke foto’s tussen te zitten. Helemaal blij dus want foto’s maken in het donker met alleen een zaklantaarn valt niet echt mee.

Steenarend en Mongoose
Vandaag naar de hut geweest voor het fotograferen van keizerarend en mongoose. Een mooie locatie aan de rand van een berg met voor de hut begroeiing van lavendel en bermheide maakte het plaatje helemaal compleet.
Eenmaal in de hut liet de mongoose zich al snel zien maar was ook zo weer verdwenen 🤣 Het waren er 2, een donkere en lichtbruine maar erg moeilijk om ze goed te fotograferen omdat ze zo snel zijn. Ik heb daarom slechts 2-3 foto’s kunnen maken van een van beiden helaas. De keizerarend was gelukkig wel goed te fotograferen. Helaas wel met iets teveel schaduw maar toch nog enkele redelijke vlucht foto’s kunnen maken. In tegenstelling tot vorig jaar in Monegros bleek het deze keer het mannetje te zijn. Een stuk kleiner dan het vrouwtje maar mooi om te zien. De keizerarend bleef gelukkig langer zitten dan de Mongoose dus tijd genoeg om foto’s te maken.

Iberische groene specht, Putter, Grijze gors
Deze dag hadden we in de middag eigenlijk geen hut geboekt maar er bleek een hut te zijn waar de draaihals zich regelmatig liet zien. Ook de draaihals staat hoog op mijn wenslijstje om deze ooit een keer te zien. Vol goede moed zijn we dus naar deze hut gegaan
Op deze locatie in een soort moestuin staan 2x2 persoonshutten. Je hebt hier een eigen statief en schommelkop nodig. Rugtassen passen er net in maar advies is om alleen de noodzakelijke apparatuur mee te nemen. Een 100-400 is meer dan genoeg. Je zit op ongeveer 2-3 meter van de setting af dus een grotere lens is absoluut niet nodig. Je fotografeert door spiegelglas. Hier heb je kans op allerlei soorten bosvogels waaronder de draaihals.
Zoals altijd waren de verwachtingen weer torenhoog maar de draaihals heeft zich helaas niet laten zien. Met een app hebben we wel een aantal keren kunnen zien dat de draaihals in de buurt was maar helaas weer niet voor de hut. Wel lieten andere vogels zich voor de hut zien zoals de Iberische groene specht, putters en een niet alledaagse grijze gors. Ondanks dat de draaihals zich niet liet zien hebben we toch genoten van de overige aanwezige vogels.

Steenarend, Wildcat
Deze hut was de eerste hut tijdens onze vogeltrip in Crémenes. Hopelijk lieten de steenarend en de wild cat zich snel zien voor de hut. De hutten waren gelegen aan de rand van een bergwand met een mooi uitzicht op het achterliggende gebergte.
De locatie is gelegen in Parque regional Montaña de Riaño y Mampodre ter hoogte van Crémenes in Leon. Op de locatie staan 2x2 persoons hutten met net genoeg ruimte om je fototassen in de hut op te bergen. Je moet je eigen statief en schommelkop meenemen. Je kijkt door spiegelglas op een afstand van ongeveer 10-20 meter van de setting. Je verblijft daar een hele ochtend en kunt daar mooie foto’s maken met de opgaande zon.
We zaten eigenlijk net goed in de hut toen de wild cat zich al liet zien in het begin was ik wel wat sceptisch over deze wildcat want als ik thuis de tuin inloop dan wordt ik bijna overvallen door al die loslopende katten. Dus waarom helemaal naar Spanje als ze in je tuin ook komen Toch ziet een wildcat er wel degelijk anders uit dan een gewone huiskat. Als je goed kijkt naar zijn dikke vacht, kop en vooral de staart dan zie je duidelijk verschillen met een huiskat. Het was desondanks erg leuk om zo’n kat in het wild te fotograferen. Niet veel later kwam ook de steenarend vanuit het niets op de setting landen. Een mooie gewaarwording en heb van de landing nog een paar leuke foto’s kunnen maken.

Zwarte specht, middelste bonte specht, glanskop, gekraagde roodstaart, winterkoninkje
Het is mij nog nooit gelukt om een zwarte specht goed te kunnen fotograferen. Deze hut zou hier eindelijk verandering in kunnen brengen. De laatste tijd kwam deze vogel bijna dagelijks op de setting voor de hut neerstrijken. Een goed vooruitzicht om de zwarte specht eindelijk goed te kunnen vastleggen.
Deze hut is een 2x2 persoons hut. De hut is eenvoudig en je fotografeert door spiegelglas. Er is niet zoveel ruimte in de hut, het beste is om alleen je noodzakelijke apparatuur mee te nemen en geen rugtassen. Je moet je eigen statief en schommelkop meenemen. De hutsessies vinden in de ochtend of namiddag plaats. Gebruik van een grote telelens is absoluut niet nodig omdat je maar op ongeveer 2 meter vanuit de hut fotografeert. Het is een leuke hut waar je een goede kans hebt op de zwarte specht en uiteraard ook andere vogels
Eenmaal in de hut duurde het nog wel even voordat deze specht kwam opdraven. We zagen en hoorden dat hij wel in de buurt was maar wilde maar niet voor de hut komen. Maar eindelijk na een aantal uurtjes te hebben gewacht kwam de zwarte specht toch eindelijk voor de hut. Met het gewoel van zijn snavel in de grond wat tot opvliegende aarde zorgde kon ik leuke foto’s nemen. Naast de specht liet ook een koppeltje gekraagde roodstaart zich nog zien. Ook de glanskop, winterkoninkje en middelste bonte specht lieten zich goed fotograferen tegen het mooie ochtend gloren. Een mooie ervaring om mee te maken
Over de hutten





Sanitair
De hutten bevatten geen wc dus voordat je naar de hut gaat is het aan te bevelen om in je eigen hotel helemaal los te gaan. Wel wordt door de verhuurder een plasfles meegegeven voor de kleine boodschap. Er staat ook nog een uitnodigend grijs emmertje ergens in de hoek van de hut voor de grote boodschap maar daar probeer ik altijd zover mogelijk uit de buurt te blijven 🤣
Apparatuur
Neem alleen fotoapparatuur mee die je nodig hebt en laat de rest zoals rugtassen e.d. achter in je hotel. De ruimte in de hut is zeer beperkt en zeker met de grote trap heb je die ruimte nodig om je te kunnen bewegen omdat de hut uit 4 luikjes bestaat waardoor je de trappen in de gaten kunt houden. Ikzelf heb alleen mijn camerabody plus lens meegenomen. Een tripod statief is niet bruikbaar maar mogelijk wel een monopod.
Neem voldoende eten en drinken mee
De hutsessies kunnen soms erg lang zijn. Zeker voor de grote trap en grijze wouw zit je vanaf 06:00 ‘s ochtends tot 22:00 ‘s avonds aaneengesloten opgesloten in de hut. Het is belangrijk dat je voldoende eten en drinken meeneemt.
Kleding
In de ochtenduren kan het best koud zijn, houdt daar rekening mee zeker in de maand april.